Medical Express, 18/02/2025
Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm điều trị HIV và bệnh do virus của Viện Wistar đã xác định thành công phương pháp tiếp cận mới sử dụng tế bào tiêu diệt tự nhiên (NK) để nhắm mục tiêu và tiêu diệt các tế bào HIV dương tính cho phép virus tồn tại. Các nhà khoa học của Viện Wistar đã đặt tên cho phương pháp tiếp cận mới này là “NuKES”: Chiến lược tăng cường tiêu diệt tự nhiên.
Dưới sự chỉ đạo của Luis J. Montaner, DVM, D.Phil., Phó chủ tịch điều hành kiêm Giám đốc Trung tâm điều trị HIV và bệnh do virus của Viện Wistar, và hợp tác với phòng thí nghiệm của Giáo sư, Tiến sĩ vi sinh học James L. Riley tại Trường Y khoa Perelman thuộc Đại học Pennsylvania, nhóm nghiên cứu đã công bố kết quả trong bài báo của họ, “Tế bào NK biến đổi gen biểu hiện CD64 và được nạp sẵn BNAb đặc hiệu HIV nhắm vào tế bào T CD4+ nhiễm HIV-1 tự thân bằng ADCC”, trên Tạp chí Immunology.
Tế bào NK không giống tế bào T ở chỗ cho đến nay, chúng không tấn công các mục tiêu cụ thể một cách tự nhiên. Để vượt qua thách thức này và mang lại khả năng tiêu diệt đặc hiệu hơn cho tế bào NK, Tiến sĩ Montaner và nhóm của ông đã biến đổi gen tế bào NK để biểu hiện CD64, một loại protein mà tế bào NK thường không biểu hiện. CD64 có hoạt động liên kết mạnh hơn để giữ các kháng thể đặc hiệu kháng nguyên (rất quan trọng để nhắm mục tiêu hiệu quả) so với bất kỳ phân tử nào khác có tự nhiên trên tế bào NK.
Các thí nghiệm đã chứng minh rằng biểu hiện CD64 có thể giữ các kháng thể đặc hiệu HIV trên tế bào NK trong nhiều tuần và có thể đóng vai trò là phương tiện nhắm mục tiêu và tiêu diệt các tế bào bị nhiễm một cách cụ thể.
“Phương pháp chữa khỏi HIV hiệu quả phụ thuộc vào việc nhắm mục tiêu thành công vào các ổ chứa virus, các tế bào bị nhiễm virus mà virus có thể tồn tại và gây ra các biến chứng lâu dài”, Tiến sĩ Montaner cho biết.
“Phương pháp tiếp cận mới của chúng tôi cho thấy chúng ta có thể tận dụng hệ thống miễn dịch bẩm sinh chống lại các ổ chứa HIV với độ chính xác cao hơn, tạo ra một phương pháp tấn công mới mạnh mẽ chống lại HIV”
Mặc dù HIV có thể được điều trị và kiểm soát bằng liệu pháp kháng virus (ART), nhưng loại virus này vẫn chưa thể chữa khỏi. Nếu không có phương pháp chữa khỏi, chỉ riêng tại Hoa Kỳ đã có hơn một triệu người sống chung với HIV phải sống trong tình trạng viêm dai dẳng và các bệnh lý đi kèm.
Các nhà khoa học đang tìm kiếm phương pháp điều trị, như Tiến sĩ Montaner và nhóm của ông, đặt mục tiêu loại bỏ hoàn toàn loại virus này, điều này đòi hỏi phải tiêu diệt “ổ chứa virus” – các tế bào vẫn bị nhiễm HIV và cho phép virus tồn tại ở mức thấp bất chấp liệu pháp chống HIV hiện tại.
Trong bài báo mới của mình, các nhà nghiên cứu đã chuyển sang tế bào NK như một phương pháp khả thi để nhắm mục tiêu vào các ổ chứa virus. Không giống như tế bào T, là một phần của hệ thống miễn dịch thích ứng của chúng ta và phản ứng với các mối đe dọa dựa trên quá trình học hỏi, tế bào NK là một phần của hệ thống miễn dịch bẩm sinh, là tuyến phòng thủ đầu tiên của cơ thể chúng ta chống lại bất kỳ mối đe dọa lạ nào được nhận biết.
Mặc dù tế bào NK có các phân tử liên kết kháng thể tự nhiên như CD16, khả năng giữ kháng thể lâu dài của chúng kém hơn so với CD64.
Để cải thiện khả năng liên kết kháng thể, các nhà nghiên cứu đã tạo ra các tế bào NK dương tính với CD64 có thể liên kết đáng tin cậy với các kháng thể chống HIV để nhắm mục tiêu vào các tế bào dương tính với HIV và tiêu diệt chúng. Công trình hiện tại cung cấp nền tảng cho thử nghiệm lâm sàng về NuKES chống HIV.
Tác giả đầu tiên của bài báo và nhà khoa học cấp cao của phòng thí nghiệm Montaner, Tiến sĩ Costin Tomescu, cho biết “Sự cải thiện thú vị này trong liệu pháp tế bào NK mang lại cho tôi hy vọng không chỉ về các ứng dụng của nó trong nghiên cứu chữa khỏi HIV mà còn cho các bệnh khác chỉ bằng cách thay đổi kháng thể nhắm mục tiêu mà chúng ta có thể nạp vào các tế bào NK biểu hiện CD64”.
“Tôi mong muốn được thử nghiệm thêm điều chỉnh chiến lược này để cuối cùng có thể sử dụng nó trong lâm sàng”
Tài liệu tham khảo
Costin Tomescu et al, Gene-modified NK cells expressing CD64 and preloaded with HIV-specific BNAbs target autologous HIV-1–infected CD4+ T cells by ADCC, The Journal of Immunology (2025). DOI: 10.1093/jimmun/vkae028
Nguồn: Medical Express
Link: https://medicalxpress.com/news/2025-02-scientists-natural-killer-cell-strategy.html
