Nature, 29/01/2025
Việc ghép các mảnh cơ được nuôi trong phòng thí nghiệm vào bề mặt tim có thể mang lại hy vọng sống cho những người đang chờ ghép tim.
Một tế bào cơ tim. Một trái tim suy yếu có thể được ổn định bằng các mảnh cơ được nuôi cấy từ tế bào gốc. Nguồn: Thomas Deerinck, NCMIR/Science Photo Library
Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng các mảnh cơ phát triển từ tế bào gốc có thể giúp sửa chữa một trái tim bị suy yếu, trong một thử nghiệm lâm sàng đã thực hiện quy trình này trên một phụ nữ 46 tuổi.
Nữ bệnh nhân bị đau tim vào năm 2016 và sau đó bị suy tim, đã được phẫu thuật để cấy ghép 10 mảnh cơ gồm 400 triệu tế bào trên bề mặt tim. Sau đó, tình trạng của bà ổn định trong ba tháng, đủ lâu để bà được ghép tim. Các nhà khoa học đã kiểm tra trái tim cũ của bà và phát hiện ra rằng các mảng cơ được cấy ghép vẫn giữ nguyên vị trí và hình thành các mạch máu.
Kết quả của thử nghiệm diễn ra vào năm 2021 đã được công bố trên tạp chí Nature vào ngày 29 tháng 11, cùng với những phát hiện từ các nghiên cứu trước đó đã thử nghiệm các mảnh cơ chứa 40 triệu hoặc 200 triệu tế bào ở loài khỉ rhesus (Macaca mulatta).
Đồng tác giả nghiên cứu Ingo Kutschka, một Bác sĩ phẫu thuật tim tại Trung tâm Y tế Đại học Göttingen ở Đức, cho biết trong một cuộc họp báo “Lần đầu tiên chúng tôi thực hiện một ca ghép tim sinh học được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm có khả năng ổn định và tăng cường cơ tim”
Jianyi Zhang, chuyên gia về kỹ thuật sinh học và sử dụng tế bào gốc đa năng cảm ứng (induced pluripotent stem cells – iPSC) – các tế bào được lập trình lại từ trạng thái trưởng thành để cho phép chúng biệt hóa thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể – để phục hồi tim tại Đại học Alabama ở Birmingham, cho biết “Đây thực sự là một bước đột phá”.
Phương pháp điều trị này không nhằm mục đích thay thế nhu cầu ghép tim hoàn toàn, nhưng nó có thể giúp những người bị suy tim giai đoạn cuối đang chờ ghép tim.
Đồng tác giả nghiên cứu Wolfram-Hubertus Zimmermann, một Dược sĩ tại Trung tâm Y tế Đại học Göttingen, cho biết trong cuộc họp báo. “Chỉ có chưa đến 1% bệnh nhân có nhu cầu được ghép tim”, Phương pháp tiếp cận này “đang cung cấp một phương pháp điều trị khác cho những bệnh nhân hiện đang được chăm sóc giảm nhẹ”.
Cho đến nay, các nhà nghiên cứu đã cấy ghép các miếng dán cơ tương tự vào 15 người và hy vọng sẽ tuyển được thêm nhiều người tham gia hơn.
Sữa chữa tim
Ước tính có khoảng 60 triệu người trên toàn thế giới đang sống chung với bệnh suy tim và hơn một nửa số người được chẩn đoán mắc bệnh suy tim nặng tử vong trong vòng một năm. Việc thiếu người hiến tặng có nghĩa là không có đủ tim cho hầu hết những người cần chúng, cần có các thiết bị bơm nhân tạo rất đắt tiền và đòi hỏi phải phẫu thuật xâm lấn.
Trong nhiều năm, các nhà khoa học đã thử nghiệm cấy ghép hoặc tiêm trực tiếp tế bào gốc hoặc cơ phát triển từ chúng vào tim. Nhưng các thủ thuật này thường dẫn đến nhịp tim không đều, sinh u hoặc hệ thống miễn dịch của cơ thể đào thải.
Zimmermann và nhóm của ông đã thiết kế các tế bào iPSC để phát triển thành cơ tim và mô liên kết. Họ trộn các tế bào này với gel collagen để tạo ra các miếng vá và sủ dụng thủ thuật xâm lấn tối thiểu để đặt chúng lên bề mặt của tim. Zhang cho biết: “Về cơ bản, mảnh ghép nằm bên ngoài tim”
Tài liệu tham khảo
Jebran, A.-F. et al. Nature https://doi.org/10.1038/s41586-024-08463-0 (2025).
Nguồn: Nature
Link: https://www.nature.com/articles/d41586-025-00273-2
