Science Daily, 08/06/2021
Các chuyên gia chia sẻ trong một quan điểm được công bố ngày 8 tháng 6 trên tạp chí Stem Cell Reports rằng việc quảng bá và tiếp thị các liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh là một vấn đề toàn cầu cần một giải pháp toàn cầu. Các tác giả của bài báo kêu gọi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thành lập một ủy ban tư vấn về y học tái tạo để giải quyết vấn đề này và cung cấp hướng dẫn cho các quốc gia trên thế giới.
Tác giả cao cấp Mohamed Abou-el-Enein, giám đốc điều hành của liên doanh Đại học Nam California/Chương trình Trị liệu Tế bào của Bệnh viện Nhi Los Angeles, cho biết: “Lĩnh vực y học tái tạo, đòi hỏi thao tác các tế bào và mô để có được các đặc tính điều trị, đã được ca ngợi là lĩnh vực nghiên cứu hứa hẹn nhất trong y học hiện đại. Tuy nhiên, bắt đầu từ đầu những năm 2000, các phòng khám tế bào gốc không có đăng ký cung cấp các phương pháp điều trị chưa được kiểm chứng, có qui trình điều trị sơ sài, cũng như không đủ thông tin về tính an toàn và hiệu quả…bắt đầu xuất hiện trên khắp thế giới, lợi dụng sự thổi phồng của các phương tiện truyền thông về tế bào gốc cũng như niềm hy vọng và sự tuyệt vọng của bệnh nhân.”
Tác giả đầu bài báo Zubin Master, phó giáo sư về đạo đức y sinh tại Mayo Clinic, cho biết: “Tiến bộ y học tái tạo là chìa khóa để giải quyết gánh nặng bệnh mãn tính, mà WHO coi là ưu tiên quốc tế hàng đầu. Và mặc dù chúng ta đã có những tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực y học tái tạo, nhưng cần phải làm nhiều hơn nữa để đảm bảo cung cấp các biện pháp can thiệp dựa trên bằng chứng một cách an toàn và kịp thời cho bệnh nhân, nhiều người trong số họ đã không còn sự lựa chọn nào khác.”
Ba tác giả của bài bình luận là Nghiên cứu sinh Chính sách Khoa học Lawrence Goldstein của Hiệp hội Nghiên cứu Tế bào Gốc Quốc tế (ISSCR) và các thành viên chính thức của Ủy ban Chính sách Công của ISSCR. Họ quyết định viết nó sau khi nhận ra rằng phần lớn nỗ lực trong lĩnh vực này tập trung vào các hoạt động tiếp thị của các nhà cung cấp và các phòng khám, mà ít tập trung hơn vào việc thắt chặt các quy định và thực thi để giải quyết vấn đề trên quan điểm toàn cầu.
Bài bình luận nêu bật một số đề xuất, bao gồm sự hài hòa các định nghĩa quy định xung quanh tế bào gốc và y học tái tạo và tầm quan trọng của việc cân bằng các bằng chứng khoa học chứng minh tính an toàn và hiệu quả của tế bào gốc và các sản phẩm tái tạo với nhu cầu của bệnh nhân.
Zubin Master cho biết: “Nhiều bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính mong muốn lựa chọn y học tái tạo khi đã cạn kiệt các phương pháp điều trị bằng y học thông thường và không còn lựa chọn phù hợp nào khác. Chúng ta nên hướng tới việc phát triển các lộ trình để cung cấp cho bệnh nhân sự can thiệp tái tạo thực nghiệm dựa trên bằng chứng như những lựa chọn khả thi khi có sự giám sát, đặc biệt là trong những trường hợp không còn phương án thay thế phù hợp.”
Các tác giả viết rằng WHO, đã thành lập một ủy ban cố vấn chuyên gia để phát triển các tiêu chuẩn toàn cầu về quản trị và giám sát việc chỉnh sửa bộ gen người, có thể thành lập một ủy ban tương tự để giải quyết sự lan rộng của các phương pháp điều trị bằng tế bào gốc chưa được chứng minh. Họ cho biết rằng ủy ban có thể thúc đẩy sự hài hòa hơn giữa các tiêu chuẩn quy định, thuyết phục các quốc gia thành viên ưu tiên vấn đề này trong chương trình nghị sự về sức khỏe cộng đồng của họ, đồng thời phát triển các công cụ giáo dục và tiếp cận có thể giúp nâng cao nhận thức của các bác sĩ và bệnh nhân về mức độ nguy hiểm của liệu pháp này.
Abou-el-Enein chia sẻ: “Tôi tin rằng sự lan rộng toàn cầu của các liệu pháp tế bào gốc chưa được chứng minh phản ánh những lỗ hổng quan trọng trong hệ thống quốc tế trong việc ứng phó với các cuộc khủng hoảng sức khỏe, có thể khiến cuộc sống của hàng nghìn bệnh nhân gặp nguy hiểm. Cần có các biện pháp khẩn cấp để nâng cao năng lực điều tiết toàn cầu nhằm phát hiện và ứng phó nhanh chóng với cuộc khủng hoảng đang diễn ra này.”
Các tác giả cũng đề xuất thiết lập một cơ chế giám sát tích cực để thu thập và phân tích thông tin về các phòng khám đáng ngờ thực hiện các liệu pháp này và chia sẻ với công chúng để nâng cao nhận thức cũng như thực hiện các hành động pháp lý phù hợp. Họ lưu ý tầm quan trọng của các chương trình giáo dục cho bệnh nhân và bác sĩ về tiềm năng thực tế của tế bào gốc và các con đường chuẩn mực được áp dụng để phát triển các liệu pháp đầy hứa hẹn này.
Tài liệu tham khảo:
Zubin Master, Kirstin R.W. Matthews, Mohamed Abou-el-Enein. Unproven stem cell interventions: A global public health problem requiring global deliberation. Stem Cell Reports, 2021; 16 (6): 1435 DOI: 10.1016/j.stemcr.2021.05.004
