Science Daily, 09/03/2023
Thoát vị hoành bẩm sinh (Congenital diaphragmatic hernia, viết tắt là CDH) là một bệnh phổ biến, ảnh hưởng đến một trong mỗi 2500 ca sinh. Có tới 30 phần trăm trẻ sơ sinh tử vong vì bệnh này. Vấn đề chính là phổi kém phát triển. Bệnh cũng liên quan đến một lỗ hổng trên cơ hoành, mà các bác sĩ phẫu thuật nhi khoa sẽ sửa chữa bằng cách đóng nó lại trong tuần đầu tiên của cuộc đời. Cho đến nay, có rất ít kiến thức y học về cách CDH phát triển — chính xác thì điều gì đã bất ổn trong quá trình phát triển phôi thai. Tiến sĩ Richard Wagner, nhà khoa học và bác sĩ phẫu thuật nhi khoa tại Bệnh viện Đại học Leipzig, đã hợp tác với các nhà nghiên cứu từ Bệnh viện Đa khoa Massachusetts ở Boston để thiết lập một mô hình tế bào mới dành riêng cho bệnh nhân tại Trường Y Harvard. Sử dụng mô hình của họ, các nhà nghiên cứu đã điều tra các cách khả thi để điều trị bệnh này.
Khi một em bé bị CDH, bé sẽ được đặt máy thở ngay sau khi sinh. Tiến sĩ Wagner, tác giả đầu tiên của nghiên cứu giải thích: “Chúng tôi có thể phân lập các tế bào gốc từ chất lỏng được hút ra khỏi phổi của em bé và xử lý theo cách khác, đồng thời nuôi cấy chúng trong phòng thí nghiệm”. Trong thời gian làm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Mỹ, vị bác sĩ đến từ Leipzig đã nghiên cứu tế bào gốc trong phòng thí nghiệm cùng với các nhà nghiên cứu Mỹ, thiết kế mô hình tế bào đường thở của các bệnh nhân tí hon. Điều này cho phép họ tiếp cận lần đầu tiên với mô phổi người ‘sống’ từ những bệnh nhân mắc CDH. Sau đó, họ so sánh các tế bào gốc từ phổi khỏe mạnh và phổi kém phát triển.
Mục tiêu điều trị trong thời kỳ mang thai
Khi các nhà nghiên cứu xem xét các đặc tính phân tử của tế bào gốc, họ phát hiện ra rằng chúng đã bị thay đổi do viêm nhiễm. Tuy nhiên, điều trị bằng thuốc trong mô hình tế bào đã có thể khôi phục chức năng. “Chúng tôi cũng đã thử nghiệm quy trình này trên mô hình động vật và cho thấy rằng phương pháp điều trị cũng góp phần giúp phổi phát triển tốt hơn ở đó. Với cùng một liệu pháp điều trị bằng thuốc, do đó chúng tôi có thể đạt được hiệu quả tích cực cả ở tế bào người trong đĩa petri và ở sinh vật sống trong mô hình động vật đã được thiết lập,” Tiến sĩ Wagner giải thích.
Việc điều trị được thực hiện với steroid dexamethasone. Thuốc này đã được sử dụng trong thực hành lâm sàng để tạo ra sự trưởng thành của phổi ở thai nhi khi có nguy cơ sinh non trong thai kỳ. “Điều hấp dẫn nhất là thực tế chúng tôi đã biết rằng loại thuốc này không gây hại cho thai kỳ. Nếu chúng tôi thu thập thêm dữ liệu từ nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, thì có thể điều tra sau này trong các thử nghiệm lâm sàng xem liệu việc sử dụng thuốc có lợi hay không trong khi mang thai để làm chậm quá trình viêm có thể xảy ra trong cơ thể và giúp phổi phát triển,” Tiến sĩ Wagner nói, đồng thời cho biết thêm rằng mục tiêu trong tương lai là có thể can thiệp bằng thuốc ngay sau khi chẩn đoán thoát vị cơ hoành xảy ra vào khoảng tuần thứ 20 của thai kỳ.
Tài liệu tham khảo:
Richard Wagner, Gaurang M Amonkar, Wei Wang, Jessica E Shui, Kamakshi Bankoti, Wai Hei Tse, Frances A High, Jill M. Zalieckas, Terry L. Buchmiller, Augusto Zani, Richard Keijzer, Patricia K Donahoe, Paul H Lerou, Xingbin Ai. A Tracheal Aspirate-Derived Airway Basal Cell Model Reveals a Proinflammatory Epithelial Defect in Congenital Diaphragmatic Hernia. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 2023; DOI: 10.1164/rccm.202205-0953OC
Nguồn: Universität Leipzig
Link: https://www.sciencedaily.com/releases/2023/03/230309101341.htm
